Wijziging in de publicatieplicht voor ANBI’s

Per 1 januari 2021 moeten grote ANBI’s op voorgeschreven wijze voldoen aan hun publicatieplicht

In de sectoren zorg- en welzijn zijn veel zogeheten ‘Algemeen Nut Beogende Instellingen’ (ANBI’s) actief. De fiscale ANBI-erkenning door de Belastingdienst van een zorg- of welzijnsinstelling als ‘goed doel’ vindt plaats in een formele beschikking. Met de fiscale status zijn bepaalde fiscale voordelen gemoeid voor de instelling en/of haar (potentiële) donateurs, maar voor het verkrijgen en behouden van de ANBI-status gelden ook voorwaarden.
Één van die voorwaarden is de verplichting voor de instelling om jaarlijks tijdig bepaalde gegevens openbaar te maken (‘publicatieplicht’)1. Het betreft onder meer de publicatie van de doelstelling, de activiteiten, de hoofdlijnen van het beleidsplan, informatie over het bestuur en het beloningsbeleid, alsmede enige financiële informatie, ook over het afgelopen boekjaar.
Op grond van een wijziging in het uitvoeringsbeleid per 1 januari 2021 moeten alle grote ANBI’s voortaan gebruikmaken van zogeheten ‘standaardformulieren’ om aan hun publicatieplicht te voldoen. Deze formulieren zijn inmiddels per eind maart 2021 gepubliceerd op de website van de Belastingdienst, waar ze ook kunnen worden gedownload.

Een korte toelichting voor de sectoren zorg- en welzijn

1. Meerdere formulieren

De Belastingdienst heeft een ‘standaardformulier’ ontwikkeld, alsmede diverse sectorspecifieke formulieren voor verschillende soorten ANBI’s (waaronder één formulier voor ‘zorginstellingen’).
Iedere ANBI mag het standaardformulier gaan gebruiken. Kwalificerende ”grote ANBI’s” hebben geen keuze: zij moeten verplicht een formulier gebruiken2. Afhankelijk van de indeling van de instellingen conform de ‘richtlijnen voor de jaarverslaggeving’ (RJ), geldt voor zorg- en welzijnsinstellingen ofwel het standaardformulier (RJ 640) ofwel het formulier voor zorginstellingen (RJ 655).
Diverse velden in de formulieren vragen onzes inziens om nadere aandacht, vooral omdat de inhoud relatie houdt met de wettelijke ANBI-vereisten en bijvoorbeeld de statuten van de instelling. Het correct invullen en/of toelichten in de formulieren kan op voorhand nadere vragen vanuit de Belastingdienst helpen voorkomen.

2. Grote ANBI

Onder ‘grote ANBI’ verstaat de regelgeving:

• een niet-fondswervende instelling die in het betreffende boekjaar totale lasten heeft van ten minste € 100.000; of
• een fondswervende instelling die in het betreffende boekjaar totale baten heeft van ten minste € 50.000.
  

Grote ANBI’s gebruiken het formulier dat geldt op grond van de RJ die hen past. Het standaardformulier ‘ANBI Algemeen’ geldt daarbij als ‘restcategorie’ dat gebruikt kan worden als er geen beter passend formulier beschikbaar is. Voor welzijnsinstellingen is dat mogelijk het best passende formulier.
De relatief lage financiële drempelbedragen leiden er toe dat naar onze mening nagenoeg alle zorg- en welzijnsinstellingen met ANBI-status kwalificeren als ‘grote ANBI’. Instellingen die net starten of juist gaan eindigen, hebben maar beter wel tijdig aandacht voor de drempelbedragen en de eventuele kwalificatie als ‘grote ANBI’.
Voldoen zij niet op een juiste wijze aan de publicatieplicht, dan kan de Belastingdienst de ANBI-status (in uiterste instantie) intrekken.

3. Termijn voor publicatie – 30 juni

De te publiceren informatie moeten ANBI’s jaarlijks binnen zes maanden na afloop van het boekjaar openbaar maken. Daarmee is 30 juni een datum die veel ANBI’s moeten bewaken. Het voorschrift om de publicatieplicht met ingang van 2021 via het ontwikkelde formulier vorm te geven, heeft aan de termijn voor publicatie niets gewijzigd.
De omstandigheid dat het ministerie van VWS heeft besloten instellingen vier maanden meer tijd te gunnen om hun jaarverslag over 2020 te deponeren (ten gevolge van de ‘coronadrukte’), brengt nog geen wijziging in de termijn in de fiscale wetgeving. Voor de ANBI-publicatieplicht over boekjaar 2019 gold eerder dat, onder voorwaarden, wel aanvullend uitstel van maximaal vier maanden mogelijk was. Voor de ANBI-publicatieplicht over boekjaar 2020 is (vooralsnog) geen tegemoetkoming geboden, waarmee veel ANBI’s in 2021 hun fiscale publicatieplicht met het formulier toch alsnog uiterlijk 30 juni 2021 moeten hebben vervuld.

Conclusie
De fiscale regeldruk voor ANBI’s wordt niet minder. Zorg- en welzijnsinstellingen met ANBI-status zijn gehouden tot gebruik van de voorgeschreven ANBI-formulieren.
Omdat het invullen daarvan van potentiële betekenis is voor de fiscale positie van uw instelling, adviseren wij hier tijdig en voldoende aandacht aan te besteden.
Bij vragen over de publicatieplicht van uw instelling, het meest bruikbare ANBI-formulier of de wijze daarvan het best gebruik te maken, neemt u desgewenst vrijblijvend contact met ons op.

Utrecht, 31 maart 2021
mr. Jos M.W.M. van Bavel

Jos van Bavel

Fiscaal specialist