Toezien op onkostenbeleid

Donderdagavond, 7 maart 2024, is in een uitzending van Nieuwsuur een onderzoek onder ziekenhuizen aan de orde geweest waaruit naar voren komt dat in veel gevallen de onkosten van bestuurders niet, zoals de code voorschrijft, zijn gepubliceerd. Dit onderwerp is volop in het nieuws en we zijn als NVTZ gevraagd om onze reactie te geven. Zie onder andere de berichtgeving op de NOS, Radio 1 journaal (om 08.35 uur op 7 maart) en Nieuwsuur (aflevering van 7 maart).

Wat is er aan de hand?

In 2017 is vanuit de governancecode zorg afgesproken dat alle zorginstellingen verbonden aan de Brancheorganisaties Zorg jaarlijks inzicht geven in de declaraties van hun bestuurders. Ook staat daarin dat deze openbaar moeten worden gemaakt. Raden van toezicht dienen daarop toe te zien.

Wat staat er op dit punt in de governancecode zorg?

In artikel 6.5.4. van de governancecode zorg, die we als sector allemaal onderschrijven, staat vermeld dat de verantwoordelijkheid van de raad van toezicht is om toe te zien op het onkostenbeleid en het openbaar maken daarvan:

 “6.5.4. De raad van toezicht stelt een beleid op voor de vergoeding van onkosten van de raad van bestuur en het aannemen van geschenken en uitnodigingen door de raad van bestuur. Dit beleid wordt openbaar gemaakt en de raad van toezicht ziet toe op de naleving ervan. Jaarlijks wordt openbaar verantwoord welke bedragen op grond hiervan zijn uitgegeven, gespecificeerd naar vaste en andere onkostenvergoedingen, binnenlandse en buitenlandse reiskosten, opleidingskosten, representatiekosten en overige kosten.”

Actie ondernemen

Het resultaat van het onderzoek is voor de NVTZ aanleiding om dit onderwerp nadrukkelijk onder de aandacht te brengen onder alle raden van toezicht in de zorgsector en te stimuleren hier het gesprek over aan te gaan met de bestuurders. We dienen er op toe te zien dat de onkosten openbaar worden gemaakt en daarbij in ogenschouw te nemen dat het hier om maatschappelijke gelden gaat. 

We roepen al onze leden op om op dit punt actie te ondernemen en mocht dit nog niet gebeurd zijn in ieder geval de onkosten over 2023 (al dan niet gekoppeld aan de jaarrekening) te verantwoorden en openbaar te maken. Ter ondersteuning van dit gesprek, sturen we alvast het modeldocument Model Beleid en verantwoording onkosten raad van bestuur (van de NVZD en de NVTZ) mee.
De NVZD en de NVTZ zullen gelet op de actualiteit van dit onderwerp binnen enkele weken met een nadere uitwerking komen.

Ik realiseer me dat er vele taken op borden van raden van bestuur en raden van toezicht liggen, zoals de zorgtransitie, arbeidsmarktproblematieken, samenwerking in de regio’s etc. Niettemin moeten we de governancecode zorg met zijn allen naleven. Zoals alle brancheverenigingen in de zorg en de NVZD, onderschrijven we de governancecode zorg die naar mijn mening in het algemeen goed wordt gevolgd, zoals ik ook in onze reactie steeds heb benadrukt. Toch is het ook van belang te laten zien dat we het thema van de onkostenvergoedingen serieus oppakken en openbaar verantwoorden. Ik reken op jullie medewerking, zodat nadere wettelijke regelgeving op dit punt niet nodig is en de zelfregulering overeind blijft.
 
Met vriendelijke groet,
 
Aad Koster
Voorzitter NVTZ